Den romantiske «Lorelei» – les og analyser
Lorelei er ifølgje legenda namnet på jenta (elveånda) som syng så vakkert at mange skip forliser i Rhinen. Legenda fortel at ho var forelska i ein gut som ikkje ville ha henne (eller som var utru), og då hoppa ho i sjøen av sorg. Etter det syng ho sørgmodig etter sin kjære, og lokkar menn i døden med songen sin.
Dette mytiske stoffet blei brukt av Heinrich Heine i diktet «Lorelei». Diktet er også kjent som ein song med melodi av Friedrich Silcher.
Foto: © John William Waterhouse: Sirenen, ca. 1900 Wikimedia Commons
Heinrich Heine
Lorelei
Jeg vet ikke hva som meg plager,
og borer i tanken inn
Et sagn fra gamle dager –
det vil ikke ut av mitt sinn.
Det kveldes, og luften er kjølig
Rolig går strømmen på Rhin
Det glitrer så fint på høyden
i aftensolens skinn.
Den skjønneste jomfru sitter
der oppe så underbar.
De gylne krøllene glitrer –
hun grer sitt gylne hår.
Hun grer det med kammen så gyllen,
og synger en sang dertil.
en tone som lokker og tryller,
glir utover floden så mild.
I skipet den lyttende skipper
står fjetret av lengsel og sorg.
Han skimter knapt skjær og klipper,
ser bare den høye borg.
Visst bølgene vil ham slynge
til slutt – under vannspeilet bort
det er det hun som kan synge –
skjønn Lorelei – som har gjort.
1824, gjend. v/forlaget
Spørsmål
Les først i Signatur 3 studiebok s. 242–245. Svar så på desse spørsmåla:
- Kvifor er dette eit dikt frå romantikken?
- Kven og kvar er diktar-eget?
- Kommenter den kombinerte besjelinga og metaforen i andre strofe.
- Kva kan vere grunnen til at han ikkje får eventyret om Lorelei ut av tankane?
- Korleis er kvinna framstilt?
- Korleis er mannen framstilt?
- Kva er temaet i diktet?